از زمان گذشته تا کنون یکی از مهمترین فعالیتهای نظام مند و گسترده فعالیتهای عمرانی در بستر قراردادهای پیمانی چه کوتاه مدت و چه بلند مدت بوده است .
به طوری که افراد زیادی در این حوزه فعالیت داشته که به مدیریت عملیات و فعالیتهای مرتبط با پروژه ها می پردازند.
با پیشرفت فعالیتهای کسب و کار واژه ای به معنای پیمانکاری با فعالیتهای مختلف در سطح دنیا پر رنک تر و وسیع تر شدند که تعریفشان بدین گونه بود : مجموعه ای است که می تواند به صورت حقیقی و یا حقوقی فعالیت داشته و با افراد حقیقی و حقوقی قراردادی منعقد و مهمتر از همه مسئولیت انجام و تحویل آنرا به عهده می گیرد .
از اینرو شرکت های پیمانکاری بر اساس مقررات کشوری در ایران به یازده گروه اصلی تقسیم بندی شده اند :
آب،ساختمان،نیرو،کشاورزی،صنعت و معدن،راه و ترابری،نفت و گاز،ارتباطات ،کاوش های زمینی،تاسیسات و تجهیزات ،مرمت آثار باستانی.
در تمام پروژه های پیمانی فرد یا شرکت متعهد می گردد با دریافت مبلغ معینی از کارفرما و یا فرد سفارش دهنده در مدت زمان مشخصی عملیاتمتعهدشده در پیمان را شروع و تحویل نماید .
در تمامی پروژه های پیمانکاری دو عنصر زمان و هزینه نقش کلیدی را در اخذ و تحویل پیمان ها را دارد به طوری که ابزار ها ی متعددی برای تخمین و بررسی زمان و هزینه های مرتبط در طول انجام پروژه در دسترس کاربران قرار دارد تا جایی که این ابزارها با اعتماد به وجود آورده در خصوص پروژه های پیمانکاری،عضو جدا ناپذیری از این کسب و کار شده اند .
کنترل مراحل پروژه چه در بخش آماده سازی یا پیاده سازی و یا تحویل آن با استفاده از ابزارهای نام برده استفاده میشود که شایع ترین آنها نرم افزار MS-Project و نرم افزار Primavera میباشد که با کنترلهای دقیق در دوران تحویل پروژه ها یکی از مهمترین و پر اعتماد ترین ابزارهای مدیریت پروژه ها میباشند
اما در ابتدای مقاله به دو عنصر زمان و هزینه اشاره شد که تقش کلیدی در پروژه های پیمانکاری را داشتند و مساله اینجاست که دو ابزار نام برده عموما در عنصر زمان و مدت تخمینی فعالیهای تعریف شده به کمک پروژه ها و مدیران پروژه می آیند در حالی که برآورد هزینه ها و مبلغ اختصاص یافته در پروژه ها چه در برآورد و چه در هنگام عملیات نقش اساسی را دارد
حال سوال اینجاست راهکار چیست؟
در ادامه این مقاله به بررسی این سوال و راهکار ارائه شده در شرکت شماران سیستم و نرم افزار قدرتمند پیمانکاری این شرکت میپردازیم .
برای تخمین و مدیریت عملیاتی و مالی یک پروژه نیاز به تقسیم بندی فعالیتهای پروژه و یا همان خرد کردن پروژه داریم که در فعالیتهای پیمانی WBS(ساختار شکست کار) نام دارد
باید دقت شود که این شکست پروژه و تعریف مراحل مختلف آن منطقی و حساب شده باشد زیرا هرچقدر این ساختار ریز تر شود کنترل و مدیریت پروژه به مراتب سخت تر است
علاوه بر تعیین و ثبت ساختار شکست پروژه تعیین هزینه ها و اسناد مربوط به پروژه پیمانی و در نهایت بررسی سود و زیان حاصل پروژه راه را برای ادامه راه در این کسب و کار روشن خواهد کرد
در تعریف WBSدر راهکار سیستم پیمانکاری شماران سیستم بعد از تعریف پروژه و گروه بندی آن شروع به ثبت اطلاعات WBSپروژه می کنیم
در تعریف WBSنیاز به مشخص کردن وضعیت EPC پروژه میباشد.EPC مخفف Engineering Procurement Construction است. تمامی پروژه های عمرانی به سه نوع فعالیت طراحی یا مهندسی (E) تجهیزیا تامین (P)ساخت یا اجرا (C)تقسیم میشوند و مراحل شکست پروژه در این سه نوع فعالیت خلاصه میشود .
بعد از مشخص شدن نوع فعالیت EPCنوبت به تعریف WBSمی شود که در مراحل :
1-اقلام مربوط به فهرس بها
2-مشاغل
3-مواد و مصالح
4-کارکرد ماشین آلات
5-کارکرد پیمانکاراد
در راهکار شماران سیستم تعریف می شود .
در تعریف هر WBSزمان شروع و پایان-ارزش وزنی و حجم فعالیت نیز ثبت می گردد
در مقاله بعدی به تفسیرموضوعات اشاره شده می پردازیم…