اصطلاح هزینه ثابت به هزینه ای اطلاق می شود که با افزایش یا کاهش تعداد کالاها و خدمات تولید شده یا فروخته شده تغییر نمی کند. هزینه ثابت یا Fixed Cost هزینه‌هایی هستند که باید مستقل از هرگونه فعالیت تجاری خاص پرداخت شوند. این بدین معنا است که هزینه های ثابت عموما غیر مستقیم هستند، یعنی برای تولید کالا یا خدمات شرکت اعمال نمی شوند. هزینه ثابت می تواند شامل دارایی، اجاره، حقوق و سایر هزینه ها برای پرسنل غیر فروش و مدیریت باشد. هزینه ثابت یکی از سه نوع هزینه ای است که اکثر مشاغل متحمل می شوند و بقیه هزینه ها متغیر و نیمه متغیر هستند.
اهمیت محاسبه هزینه ثابت
برای صاحبان مشاغل مهم است که هزینه هایی که متحمل می شوند را درک کنند تا بتوانند آنها را به طور موثرتر مدیریت کنند. بر اساس یک قاعده کلی، حجم بالاتر فروش و تولید، منجر به افزایش هزینه‌های کل خواهد شد، اما به دلیل ثابت بودن برخی هزینه‌ها، درصد افزایش کل هزینه‌ها کمتر از درصد افزایش فروش و تولید خواهد بود.
هزینه های مرتبط با انجام کسب و کار را می توان به هزینه های غیر مستقیم، مستقیم، سرمایه و سود و زیان تقسیم کرد. هزینه های ثابت و متغیر هر دو ساختار هزینه کل یک شرکت را تشکیل می دهند. تحلیل گران هزینه، هر دو هزینه های ثابت و متغیر را از طریق سامانه های مختلف، تجزیه و تحلیل می کنند.
درک هزینه ثابت
هزینه ثابت به هزینه هایی می گویند که در طول زمان تغییر نمی کنند، آنها معمولا با توافق نامه ها یا برنامه های قراردادی ایجاد می شوند و به هزینه های پایه ای می گویند که برای راه اندازی یک کسب و کار مورد استفاده قرار می گیرند. استهلاک، یکی از هزینه های ثابت رایج است که به عنوان هزینه غیر مستقیم ثبت می شود. زمانی که یک شرکت دارای یک جزء هزینه ثابت بزرگ است، باید حجم قابل توجهی از فروش را تولید کند تا سهم کافی برای جبران هزینه ثابت داشته باشد. برعکس، اگر شرکتی هزینه های ثابت پایینی داشته باشد، احتمالا هزینه متغیر بالایی برای واحد خواهد داشت، در این حالت، یک کسب و کار می تواند در سطوح بسیار کم نیز سود کند اما با افزایش فروش، سود بیشتری خواهد کرد.
پارامترهای مهم در هزینه ثابت
هزینه های ثابت را می توان برای محاسبه چندین معیار کلیدی، از جمله تجزیه و تحلیل نقطه سر به سر شرکت و اهرم عملیاتی استفاده کرد که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم.
تجزیه و تحلیل نقطه سربه سر
تجزیه و تحلیل نقطه سر به سر یا Breakeven Analysis شامل استفاده از هزینه های ثابت و متغیر برای شناسایی سطح تولید است که در آن درآمد برابر با هزینه است که بخش مهمی از تحلیل ساختار هزینه می باشد. برای محاسبه مقدار تولید یک شرکت از فرمول زیر استفاده می کنیم:
تجزیه و تحلیل نقطه سر به سر = هزینه های ثابت ÷ (قیمت فروش هر واحد – هزینه متغیر برای هر واحد)
تحلیل سر به سر یک شرکت می تواند برای تصمیم گیری در مورد هزینه های ثابت و متغیر مهم باشد؛ همچنین تجزیه و تحلیل نقطه سر به سر، بر قیمتی که یک شرکت برای فروش محصولات خود انتخاب می کند، تاثیر خواهد گذاشت.
Operating Leverage
اهرم عملیاتی یا Operating Leverage یکی دیگر از معیارهای ساختار هزینه است که در مدیریت ساختار هزینه استفاده می شود. نسبت هزینه های ثابت به متغیر، بر اهرم عملیاتی شرکت تاثیر خواهد گذاشت؛ بدین صورت که هزینه های ثابت بالاتر، به افزایش اهرم عملیاتی کمک می کند. با استفاده از فرمول زیر، می توانید اهرم عملیاتی را محاسبه کنید:
Operating Leverage = [Q x (P – V)] ÷ [Q x (P – V) – F]
Q = تعداد واحدها
P = قیمت هر واحد
V = هزینه متغیر برای هر واحد
F = هزینه های ثابت
شرکت ها می توانند به ازای هر واحد اضافی تولید شده با اهرم عملیاتی بالاتر، سود بیشتری تولید کنند.
مقایسه هزینه ثابت و هزینه متغیر
همانطور که گفتیم، هزینه ثابت هر گونه هزینه ای است که یک شرکت متحمل می شود و هرگز در طول دورۀ ادارۀ یک تجارت تغییر نخواهد کرد. هزینه های ثابت معمولا برای یک دوره مشخص مورد مذاکره قرار می گیرند، از طرف دیگر هزینه های متغیر هزینه هایی هستند که مستقیما با تولید مرتبط می باشند و با توجه به بازده کسب و کار یا سطح تولید و فروش، افزایش و کاهش خواهند یافت. در حالت کلی، هزینه های متغیر با مواد اولیه و هزینه های حمل و نقل مرتبط می باشند. به این مسئله توجه کنید که نسبت هزینه های ثابت به متغیر که یک شرکت متحمل می شود، به صنعت آن بستگی دارد.
هزینه های متغیر معمولا به عنوان بهای تمام شده کالای فروخته شده تعیین می شوند و نوسانات در سطح فروش و تولید می تواند بر هزینه های متغیر تاثیر گذارد، در حالی که هزینه های ثابت همچنان باید پرداخت شوند حتی اگر تولید به میزان قابل توجهی کاهش یابند.
پارامترهای مرتبط با هزینه های ثابت
شرکت ها می توانند هزینه های ثابت یا هزینه های متغیر را هنگام تجزیه و تحلیل هزینه های هر واحد مرتبط کنند؛ بدین ترتیب بهای تمام شده کالای فروخته شده می تواند شامل هر دو هزینه باشد. تمام هزینه هایی که مستقیما با تولید یک کالا مرتبط می باشند محاسبه شده، سپس از درآمد کسر خواهند شد تا به سود ناخالص برسند. لازم به ذکر است حسابداری بهای تمام شده برای هر شرکت با توجه به هزینه های آن، می تواند متفاوت باشد.
هزینه ثابت می تواند به صرفه جویی در مقیاس بهتر کمک کند، زیرا هزینه های ثابت می توانند در هر واحد کاهش یابند تا مقادیر بیشتری تولید شود. هزینه هایی که ممکن است مستقیما با تولید مرتبط باشند، با توجه به شرکت متفاوت است، اما می تواند شامل هزینه هایی مانند نیروی کار مستقیم و اجاره باشد.
مدیریت ساختار هزینه ها و نسبت ها
علاوه بر تهیه گزارش صورت های مالی، اکثر شرکت ها ساختار هزینه های خود را از طریق ساختار هزینه مستقل و داشبوردها دنبال می کنند. تجزیه و تحلیل ساختار هزینه مستقل به یک شرکت کمک می کند تا به طور کامل هزینه های ثابت و متغیر خود را درک کند؛ همچنین درک نحوه تاثیر آنها بر بخش های مختلف تجارت از مزایا تجزیه و تحلیل ساختار هزینه مستقل یک شرکت می باشد. در بسیاری از شرکت ها، تحلیلگرانِ هزینه را صرفا برای نظارت و تجزیه و تحلیل هزینه های ثابت و متغیر یک کسب و کار اختصاص داده اند.
نرم افزار حسابداری صنعتی شماران سیستم، می تواند به بهبود عملکرد کسب و کارتان کمک کند. برای دریافت اطلاعات بیشتر، می توانید با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
نمونه هایی از هزینه ثابت
هزینه های ثابت شامل هر تعداد از هزینه ها که شامل پرداخت اجاره، حقوق، بیمه، مالیات بر دارایی و برخی از خدمات مانند آب و برق می باشد. برای درک بهتر هزینه ثابت یک مثال برایتان آورده ایم: فرض کنید شخصی یک کسب و کار جدید راه اندازی می کند، در ابتدای کار، احتمالا با هزینه های ثابت برای اجاره و حقوق مدیریت شروع خواهد کرد و لازم به ذکر است همه شرکت ها قراردادهای هزینه ثابتی دارند که به طور منظم بر آن نظارت خواهند داشت، چرا که این هزینه ها ممکن است در طول زمان دچار تغییراتی شوند که این تغییرات به توافقات قراردادی یا برنامه های جدید مربوط خواهد شد.
در حالت کلی، نمونه های رایج هزینه ثابت شامل: پرداخت های اجاره یا رهن، حقوق، پرداخت های بیمه، مالیات بر دارایی، هزینه های بهره، استهلاک و برخی خدمات آب و برق می باشد.
آیا هزینه های ثابت همان هزینه های غرق شده هستند؟
قبل از اینکه به این سوال پاسخ دهیم، بهتر است با مفهوم هزینه های غرق شده آشنا شویم. هزینه غرق شده یا همان Sunk Cost، به هزینه هایی می گویند که پرداخت شده اند ولی دیگر قابل بازیابی نیستند. این هزینه ها همان هایی هستند که دیگر تاثیری در تصمیمات مالی آینده کسب و کار ندارند.
در حسابداری مالی تمام هزینه های غرق شده، هزینه های ثابت هستند اما همه هزینه های ثابت، به عنوان هزینه های کاهش یافته یا همان Sunk Cost در نظر گرفته نمی شوند. ویژگی تعیین کننده هزینه های غرق شده این است که نمی توان آنها را بازیابی کرد.
تاثیر هزینه های ثابت در حسابداری
هزینه های ثابت با هزینه های اصلی عملیاتی و سربار یک کسب و کار مرتبط می باشند. هزینه های ثابت به عنوان هزینه های غیر مستقیم تولید در نظر گرفته می شوند، به این معنی که هزینه هایی که مستقیما توسط فرایند تولید متحمل می شوند، مانند قطعات مورد نیاز برای مونتاژ نیستند اما در کل هزینه های تولید نقش دارند. در نتیجه، به جای هزینه کردن، به مرور زمان مستهلک خواهند شد.
