
نرم افزار بهای تمام شده به شرکتها کمک میکند تا هزینههای تولید محصولات یا ارائه خدمات خود را بهصورت دقیق محاسبه و تحلیل کنند.
بهطور کلی، بهای تمام شده به معنای جمعآوری و تخصیص هزینهها برای به دست آوردن کالاها و خدمات تولیدی یک شرکت است. در ERP، ماژول بهای تمام شده بهشکلی یکپارچه با ماژولهای دیگر همچون تولید، انبار، حسابداری و فروش ارتباط دارد و اطلاعات را از این ماژولها دریافت و پردازش میکند.
در ERP شرکت شُماران سیستم که با نام تجاری شاتو شناخته میشود، ماژول بهای تمام شده یکی از اصلیترین بخشها است. این ماژول ارتباط مستقیمی با ماژول تولید دارد و به سازمانها کمک میکند تا بهصورت دقیق هزینههای تولید و قیمت تمامشده محصولات خود را محاسبه کنند.
از جمله ویژگیهای این ماژول در شاتو میتوان به قابلیت اختصاصیسازی برای نیازهای خاص کسبوکار اشاره کرد. این ویژگی به شرکتها امکان میدهد تا هزینههای خود را با توجه به شرایط خاص تولیدی و فرآیندی خود بهینهسازی کنند.
نرم افزارهای محاسبه بهای تمام شده با ویژگیهایی که دارند باعث شدهاند تا قیمت محصول تولیدی به دلیل کم شدن هزینههای مستقیم و غیر مستقیم، کاهش پیدا کند؛ همچنین این نرم افزارها با ایجاد دسترسی مدیریت شده به کاربران، امکان تهیه و جمعآوری اطلاعات را میدهند. از دیگر ویژگیهای نرم افزار بهای تمام شده شُماران، ارائه گزارشات ورود و خروج مواد در ایستگاههای تولید و افزایش بهرهوری میباشد.
مديران براي مقاصد برنامهريزي و كنترل عمليات سازمان، به گزارشات حسابداري بهای تمام شده اتكا مينمايند. نرمافزار بهای تمام شده شماران بر مبنای ثبت عملیات واقعی تولید, اطلاعات را پردازش مینماید. این نرمافزار برای شرکتهای تولیدی و صنعتی که محصولات آنها بهصورت مرحلهای، سفارش کار یا محصولات فرعی (روش برگشتی) تولید میشوند قابلیت اجرا دارد.
نرمافزار بهای تمام شده شماران قادر است علاوه بر بهای تمام شده محصولات، بهای تمام شده کالاهای نیمساخته را نیز بهتفکیک مواد، دستمزد و سربار در پایان هر ماه محاسبه و گزارش نماید. گزارشات بهای تمام شده بدون کوچکترین مغایرتی با گزارشات حسابداری، فروش و انبار مطابقت دارد. این گزارشات بهصورت ماهانه و سالانه و بر اساس روش دایمی ثبت موجودیها ارائه میگردد.
ماژول بهای تمام شده معمولاً سه عنصر اصلی دارد که مبنای محاسبه هزینهها هستند:
نرمافزار بهای تمام شده شماران قادر است علاوه بر بهای تمام شده محصولات، بهای تمام شده کالاهای نیمساخته را نیز بهتفکیک مواد، دستمزد و سربار در پایان هر ماه محاسبه و گزارش نماید. گزارشات بهای تمام شده بدون کوچکترین مغایرتی با گزارشات حسابداری، فروش و انبار مطابقت دارد. این گزارشات بهصورت ماهانه و سالانه و بر اساس روش دایمی ثبت موجودیها ارائه میگردد.
ERP با یکپارچهسازی دادهها از منابع مختلف، فرایند محاسبه بهای تمام شده را بهشکلی خودکار و دقیق انجام میدهد. این فرایند شامل مراحل زیر است:
حسابداري نرم افزار بهای تمام شده در يک بنگاه اقتصادي با توليد اطلاعات مرتبط به هزينه هايی براي مقاصد مختلف از جمله تعيين بهاي تمام شده محصولات توليد شده جهت تهيه صورت هاي مالي و مقاصد مالياتي آغاز و به ارزيابي عملکرد مديريت قسمت ها و بخشهاي مختلف گسترده گرديده و تا پيش بيني هزينه ها و درآمد ها در جهت پشتيباني از تصميم گيران ادامه مي يابد.
سيستم بهاي تمام شده امکان کنترل فعاليتها و هزينه ها را براي مسئولين يک بنگاه اقتصادي فراهم آورده و آنها را در استفاده بهينه امکانات موجود و بهبود بخشيدن وضعيت جاري بنگاه اقتصادي و پيش بيني دقيق تر فعاليتهاي آتي ياري مي نمايد.
سيستم بهاي تمام شده بعنوان يک جزء از سيستم يکپارچه براي اين امر مهم طراحي گرديده است.
علی رغم هزینه های گزافی که هر ساله توسط شرکت های تولیدی صرف تهیه گزارشات بهای تمام شده می شود ولی محاسبه بهای تمام شده از الزامات قانونی می باشد. با وجود هزینه های انجام شده، بسیاری از این گزارشات قابل اتکا نیستند و اکثر سیستم های بهای تمام شده نمی توانند به درستی به سوال «چه چیزی را به چه قیمتی بدست می آوریم» پاسخ بدهند. بدیهی است هنگامی که بهای تمام شده به درستی تهیه نشود، نمی توان انتظار داشت ارزیابی عملکرد و تصمیم سازی بر مبنای آن به شکل اصولی انجام گیرد.
با وجود اهمیت بالای محاسبه بهای تمام شده، تقریبا در اکثر مواقع بهای تمام شده در پایان هر سال تهیه می شود یا به طور دقیق تر سه تا چهار ماه پس از پایان سال مالی محاسبه و گزارش می شود که این امر موجب پیچیده تر شدن مسائل و مشکلات خواهد شد؛ در اکثر مواقع گزارش هایی که در این تاریخ ها تهیه می شوند نه تنها قادر نیستند ارزیابی درستی از عملکرد سازمان ارائه نمایند، بلکه به تصمیم سازی مدیران نیز کمک نخواهند کرد. مخصوصاً در زمان هایی که مدیران ناچار به اخذ تصمیم در موارد زیر می باشند:
در بسیاری از شرکت ها سیستم بهای تمام شده و گزارشات ناشی از آن مورد قبول حسابرس قرار نمی گیرد و به عنوان بندهای مشروط در گزارش حسابرسی افشا می شوند.
ماژول بهای تمام شده در ERP ابزاری قدرتمند برای مدیریت هزینهها و افزایش بهرهوری است. این ماژول با یکپارچگی با سایر ماژولهای ERP، امکان کنترل دقیق هزینههای تولید و تصمیمگیریهای مالی بهتر را فراهم میکند. هرچند پیادهسازی و استفاده از این ماژول ممکن است چالشهایی داشته باشد، اما مزایای آن بهویژه در شرکتهای بزرگ و صنعتی بسیار بیشتر است.
نرم افزارهای محاسبه بهای تمام شده با ویژگی هایی که دارند باعث شده اند تا قیمت محصول تولیدی به دلیل کم شدن هزینه های مستقیم و غیر مستقیم، کاهش پیدا کند؛ همچنین این نرم افزارها با ایجاد دسترسی مدیریت شده به کاربران، امکان تهیه و جمع آوری اطلاعات را می دهند. یکی دیگر از ویژگی های نرم افزار بهای تمام شده شُماران، ارائه گزارشات ورود و خروج مواد در ایستگاه های تولید و افزایش بهره وری می باشد.
بهای تمام شده کالای فروش رفته مربوط به هزینه های مستقیمی است که یک شرکت برای تولید کالاهای فروخته شده پرداخت خواهد کرد؛ این مقدار شامل هزینه هایی است که صرف تولید کالا، نیروی انسانی و … می شود. به صورت کلی، بهای تمام شده هزینه تولید محصولاتی است که یک شرکت به فروش می رساند؛ بنابراین برای محاسبه هزینه، تنها مواردی لحاظ می شوند که مربوط به تولید محصولات است و هزینه های غیر مرتبط که شامل فروش، بازاریابی و توزیع کالاها می باشد، در محاسبه بهای تمام شده در نظر گرفته نمی شوند. انواع بهای تمام شده کالای فروش رفته عبارتند از:
داده های مهمی که در نرم افزار بهای تمام شده وجود دارند، اطلاعات مفیدی را به مدیران سازمان ها ارائه می دهند که در اتخاذ تصمیم های کوتاه و بلند مدت آنها تاثیر گذار خواهد بود. با توجه به اینکه بهای تمام شده شامل گزارشات کامل از قیمت مواد اولیه، دستمزد و سایر هزینه های سربار می باشد، مدیران مربوطه با تجزیه و تحلیل بهای تمام شده کالا ها و میزان تاثیر عوامل مختلف، می توانند اقداماتی را در راستای کاهش هزینه های تولید محصول و افزایش بهره وری در نظر بگیرند.
محاسبه دقیق سود و قیمت گذاری، یکی دیگر از کاربردهای محاسبه بهای تمام شده است. نکته ای که در این قسمت وجود دارد این است که شما نمی توانید بدون بررسی هزینه های تولید کالا، قیمت مناسبی را برای محصول در نظر بگیرید، چرا که در غیر این صورت، سازمان شما دچار ضررهای مالی یا در بعضی موارد ورشکستگی خواهد شد.
عواملی که در محاسبه بهای تمام شده موثر می باشند، بسیار ساده هستند اما آنچه که محاسبه بهای تمام شده را سخت میکند، داده ها و تقسیم صحیح هزینه ها است. به صورت کلی، هر هزینه ای که سازمان برای تولید کالای مورد نظر انجام می دهد تا به انبار برسد، باید در محاسبه بهای تمام شده لحاظ شود؛ به همین دلیل اجزای اصلی محاسبه قیمت تمام شده عبارتند از:
در حالت کلی، برای اینکه بتوان عملیات محاسبه بهای تمام شده را به درستی انجام داد، وجود دو پارامتر زیر نقش اساسی در محاسبه قیمت تمام شده کالاهای تولید شده دارند که این دو پارامتر عبارتند از:
داشتن دانش کافی در کنار استفاده از نرم افزار بهای تمام شده شماران، باعث شده تا هزینه های مربوط به تولید کالاها با بالاترین دقت و در کمترین زمان ممکن محاسبه شود.
بارها پیش آمده زمانی که کالایی را خریداری می کنید، هزینه های رفت و آمد آن را محاسبه کرده تا بتوانید قیمت تمام شده کالا مورد نظر خود را بدست آورید. این یکی از چالش هایی است که ما به صورت روزانه با آن سروکار داریم اما در سازمان های بزرگ، محاسبه بهای تمام شده یک کالا می تواند کار پیچیده ای باشد، چرا که سازمان ها محصولات و هزینه های مستقیم و غیر مستقیم زیادی دارند که باید به درستی طبقه بندی شوند.
تسهیم درست محصولات شما باعث می شود که سازمان مربوطه متوجه هزینه های مستقیم و غیر مستقیم شود تا در نهایت بتواند برای قیمت گذاری اقدام کند. با استفاده از نرم افزار بهای تمام شده، شما می توانید برای محصولات خود قیمت گذاری مناسبی داشته باشید؛ همچنین شناسایی سایر هزینه های سازمان برای شما راحت تر خواهد بود.
محاسبه بهای تمام شده در شرکت های تولیدی به مراتب سخت تر از سایر شرکت ها است. فرض کنید شما صاحب یک شرکت تولیدی هستید که باید علاوه بر هزینه های مربوط به کارکنان، ماشین آلات و مواد اولیه، سایر هزینه های سربار را محاسبه کنید که مسلما انجام این کارها توسط انسان، می تواند کار سختی باشد؛ به همین دلیل توصیه می شود برای راحتی کارها، از نرم افزارهای بهای تمام شده استفاده نمایید.
یکی از مباحث مهم حسابداری صنعتی، روش تعیین بهای تمام شده برای کالاهای تولید شده می باشد. به صورت کلی برای محاسبه بهای تمام شده، روش میانگین و استاندارد، LIFO و روش FIFO از جمله روش های مهم و کاربردی برای محاسبه قیمت تمام شده می باشند که در ادامه هر کدام از آنها را به صورت مختصر توضیح خواهیم داد.
زمانی که مدت زمان ماندگاری کالاها در انبار برای ما مهم نباشد و محصولات با گذشت زمان از بین نروند، از روش میانگین و استاندارد استفاده می کنیم.
LIFO کاملا مخالف روش فایفو می باشد و بدین صورت است که آخرین کالای خریداری شده، اولین کالای فروخته شده می باشد. (Last-In, First-Out). مزیت روش LIFO این است که در زمان افزایش قیمت ها، سود ناخالصی به میزان کمتر محاسبه شده و همچنین مالیات بر درآمد کمتری نیز پرداخت می گردد.
روش FIFO یا همان First-In, First-Out برای زمانی مناسب است که اولین واحد خریداری شده، اولین واحد فروخته شده خواهد بود. هنگام وجود تورم، روش FIFO با کاهش بهای تمام شده کالا، درآمد خالص را افزایش می دهد.
آگاهی از وضعیت سودآوری و کنترل حاشیه سود شرکت و اطلاع به موقع از سود و زیان کالا یکی از دغدغه های مهم مدیران امروزی است. اکنون نرم افزارهایی که بتوانند بهای تمام شده را به سهولت محاسبه کرده و سودآوری کالاها یا مشتریان را نشان دهند، با قیمتهای گزافی عرضه می شوند که تهیه آن برای شرکتهای متوسط و کوچک تولیدی و صنعتی به صرفه نیست. در این راستا شرکت شماران سیستم نرم افزار بهای تمام شده را با شرایط ویژه و کاربری بسیار آسان به بازار عرضه کرده است.
یکی از ویژگی های این نرم افزار تسهیل ثبت اطلاعات به منظور دستیابی به بهای تمام شده است، به طوری که نرم افزار بهای تمام شده شماران با شناسایی محصولات و نیم ساخته ها در پایان هر روز فروش، امکان صدور حواله فروش را داشته و با ثبت گزارش محصول در پایان هر ماه محاسبات بهای تمام شده را انجام می دهد.
ماژول بهای تمام شده به محاسبه دقیق هزینه ها تولید کالا یا ارائه خدمات کمک میکند.این ماژول با استفاده از دادههای واقعی تولید ،مصرف مواد ،نیروی انسانی، سربار و سایر منابع بهای تمام شده را محاسبه کرده و اطلاعات کلیدی برای قیمت گذاری، سود آوری و تحلیل مالی را در اختیار مدیران قرار میدهد.
خیر، در یک ERP پیشرفته بهای تمام شده میتواند به صورت لحظهای و در بازههای زمانی دلخواه محاسبه شود. این قابلیت به سازمان کمک میکند تا در طول دوره نیز تصمیمات بهتری بگیرد.
در سیستم ERP اطلاعات تولید به صورت ثبت عملکرد واقعی و امکان انحراف از استاندارد در وارد شده و مبنای محاسبه بهای تمام شده است.
نظرات و سؤالات شما برای ما بسیار ارزشمند است؛ از طریق کامنتها، دیدگاههای خود را با ما در میان بگذارید. 🙏😊
2 نظر
امیر
ممنون از توضیحات خوبتون. محتوای جامع و مفیدی بود. 🙏
تحریریه شُماران
سلام دوست عزیز 🌹
از بازخورد مثبتتان سپاسگزاریم. خوشحالیم که محتوای ارائهشده مورد توجه شما قرار گرفته است.