نرم افزار زنجیره تامین (SCM) شُماران

زنجیره تامین چیست؟

زنجیره تامین به فعالیت‌هایی می‌گویند که بیشتر سازمان‌ها برای ارائه کالا یا خدمات به مصرف کننده نیاز دارند. تمرکز زنجیره تامین بر فعالیت‌هایی است که سازمان‌ها برای تبدیل مواد خام یا اجزای آنها در زنجیره تامین انجام می‌دهند. زنجیره تامین (Supply Chain)، دربرگیرنده تامین کنندگان، تولید کنندگان، توزیع کنندگان و فروشندگان می‌باشد که در راستای افزایش رضایت مشتریان تلاش می‌کنند. زنجیره تامین از مراحل مختلفی تشکیل شده است تا بتواند محصولات یا خدمات را به مشتریان برساند و باعث کاهش هزینۀ نهایی تولید محصول شود.

مدیریت زنجیره تامین چیست؟

مدیریت زنجیره تامین (Supply Chain Management) دیدگاه گسترده‌تری نسبت به تصمیمات استراتژیک موثر بر فعالیت‌های زنجیره تامین به ما می‌دهد. ابزارهای زیادی وجود دارند که می‌تواند از ساخت استراتژی زنجیره تامین پشتیبانی کند، ارزشی که توسط مصرف کنندگان درک می‌شود، باید در هنگام ایجاد هر استراتژی مورد توجه کامل قرار گیرد.
در مدیریت زنجیره تامین، بیشتر به استراتژی خواهیم پرداخت و اهمیت استراتژی سازمانی را بر روی فعالیت‌های زنجیره تامین مورد بررسی قرار می‌دهیم. برای اینکار ابزارهای زیادی وجود دارند که نرم افزار زنجیره تامین، یکی از ابزارهای اتوماسیون اداری است که می‌تواند در افزایش رضایت مشتریان و کارکنان، موثر باشد.

وظایف نرم‌افزار مدیریت زنجیره تامین

یکی از متنوع‌ترین ابزارها، نرم افزار زنجیره تامین است که از الگوریتم‌هایی خاص در جهت بهبود روندهای زنجیره تامین و کم شدن موجودی انبار، مورد استفاده قرار می‌گیرد. نرم افزار زنجیره تامین در جهت اتوماسیون بخش‌های مختلف سیستم زنجیره تامین بکار می‌رود؛ همچنین شما می‌توانید به سادگی از آن برای انتقال الکترونیک سفارشات از کارخانه به تامین کنندگان مواد اولیه استفاده کنید.

اهمیت مدیریت زنجیره تامین

مدیریت زنجیره تامین یک بخش جدایی ناپذیر از شرکت‌ها است که وجود آن برای هر سازمانی ضروری است. استفاده از نرم افزار زنجیره تامین می‌تواند به موفقیت شرکت و شناسایی چالش‌های پیش رو کمک کند؛ به همین دلیل، مدیریت صحیح زنجیره تامین، از اهمیت بالایی برخوردار است. برخی از دلایل اهمیت زنجیره تامین عبارتند از:

افزایش رضایت مشتری

• مشتریان می‌خواهند محصولات در مکان درست در دسترس باشند.
• مشتریان انتظار دارند که مجموعه مورد نظر مقدار صحیحی از محصول مورد نظر را تحویل دهد.
• پشتیبانی از محصولات، از جمله کارهایی است که باید بعد از تحویل محصول به دست مشتری انجام شود.
• تحویل به موقع محصولات، از جمله انتظاراتی است که با مدیریت صحیح نرم‌افزار زنجیره تامین برآورده خواهد شد.

کاهش هزینه‌های عملیاتی

• کاهش هزینه‌های خرید: خرده‌فروشان برای تحویل سریع محصولات گران‌قیمت، به نرم‌افزار زنجیره تامین وابسته هستند تا از نگهداری موجودی‌های پرهزینه در فروشگاه‌ها جلوگیری کنند.
• کاهش هزینه تولید: تولید کنندگان برای تحویل مطمئن مواد به کارخانه‌های مونتاژ به زنجیره تامین نیاز دارند تا از کمبود موادی که منجر به تعطیلی تولید می‌شود، جلوگیری کنند.
• کاهش هزینه کل زنجیره تامین: زنجیره تامین کارآمد، شرکت‌ها را قادر می‌سازد تا در میدان رقابت ماندگار شوند؛ همچنین، نرم افزار زنجیره تامین برای طراحی شبکه‌هایی که اهداف خدمات مشتری را با حداقل هزینه کل برآورده می‌کنند، به مدیران زنجیره تامین وابسته هستند.

بهبود موقعیت مالی

• افزایش سود: یکی از دلایلی که باعث افزایش اهمیت زنجیره تامین می‌شود، افزایش سود می‌باشد، زیرا به کنترل و کاهش هزینه‌های زنجیره تامین سازمان‌ها کمک خواهد کرد.
• افزایش جریان نقدی: با افزایش جریان توزیع محصول به مشتری، جریان نقدی افزایش پیدا خواهد کرد.

مدل‌های زنجیره تامین

برای زنجیره تامین مدل‌های مختلفی وجود دارد که می‌تواند در جهت بهبود فرایندهای سازمان‌ها موثر باشد. برخی از این مدل‌ها عبارتند از:

• جریان پیوسته (Continuous flow): زمانی که تقاضا برای محصولات زیاد باشد، این مدل می‌تواند به خوبی عمل کند؛ همچنین کم بودن تغییر پذیری این مدل از نرم افزار زنجیره تامین، باعث محبوبیت آن شده است.
• چابک (Agile): این مدل برای سازمان‌هایی مناسب است که محصولات خاصی را تولید می‌کنند و متقاضی زیادی برای محصولات خاص وجود دارد.
• پیکربندی سفارشی (Custom-configured): این مدل ترکیبی از دو مدل چابک و جریان پیوسته می‌باشد و برای کسب و کارهایی مناسب است که برای برطرف کردن نیازهای سازمان، باید پیکربندی‌ها را سفارشی‌سازی کنند.
• مدل تغییر پذیر(Flexible model): مشتریان در این مدل نسبت به انتخاب بخش‌های مختلف از مدل‌ها، آزادی بیشتری دارند.
• زنجیره سریع (Fast chain): این مدل از زنجیره تامین، برای کالاهایی مناسب است که طول عمر کمتری دارند.

نحوه عملکرد زنجیره تامین

بعد از اینکه با نرم افزار زنجیره تامین و مفهوم آن آشنا شدیم، حال نوبت به نحوه عملکرد زنجیره تامین می‌رسد. هدف زنجیره تامین، توجه به نیازها و خواسته‌های مشتری است تا با توجه به آنها استراتژی اصولی تدوین کند. همانطور که گفته شد، به کمک نرم‌افزارهای زنجیره تامین می‌توانیم از تولید محصولات تا رسیدن آنها به دست مشتریان را برنامه‌ریزی و کنترل کنیم؛ همچنین، نرم افزار زنجیره تامین می‌تواند موجودی داخلی و خارجی فروشگاه‌ها را کنترل کند تا نیازهای مشتریان را برطرف نماید.

گام‌های اساسی برای رسیدن به هدف مورد نظر در زنجیره تامین، شامل موارد زیر می‌باشد:

تطابق برنامه با نیازهای مشتری

در این بخش شما باید عواملی مانند موجودی کالاها را مورد بررسی قرار دهید تا با استفاده از مدیریت موجودی، در هزینه‌ها و منابع مورد نیاز صرفه‌جویی کنید.

تجزیه و تحلیل داده‌ها برای درک نیاز مشتری

جمع‌آوری اطلاعات باعث می‌شود تا زمینه‌های کمبود در سازمان را شناسایی کنید و روش‌هایی را برای افزایش ارزش برای شرکت و مشتری در نظر داشته باشید. داده‌هایی که جمع‌آوری می‌کنید، می‌تواند اطلاعات ارزشمندی را در خصوص تقاضاهای مشتری در اختیار شما قرار دهد تا با تدوین استراتژی اصولی، نسبت به کاهش هزینه‌ها و تلاش در جهت افزایش رضایت مشتری اقدام نمایید.

تعیین لجستیک‌های مشتری

اینکه محصولات شما تا زمان توزیع آن در کجا قرار بگیرد، از جمله کارهایی است که باید در این مرحله مورد توجه قرار گیرد. مدیران سازمان‌ها با تجزیه و تحلیل تغییرات فصلی و تاثیرات آنها بر انتقال بار، داده‌ها را جمع‌آوری کرده و برای بهبود شرکت و چگونگی توزیع بار از آن استفاده خواهند کرد.

اجزای اصلی در مدیریت زنجیره تامین

مدیریت زنجیره تامین به فعالیت‌هایی می‌گویند که شرکت‌ها برای تامین مواد اولیه تا توزیع محصولات به دست مشتریان، به آن نیاز خواهند داشت. اطلاعات درست در مدیریت زنجیره تامین، به مدیران سازمان‌ها کمک می‌کند تا در جهت بهبود عملکرد شرکت برنامه‌ریزی داشته باشند. اما عوامل و اجزای مهم در مدیریت زنجیره تامین شامل موارد زیر می‌باشد:

1. برنامه‌ریزی
2. پیدا کردن منابع مناسب
3. تولید
4. توزیع کالاها
5. پشتیبانی
6. ارزیابی نهایی

موانع و چالش‌های مدیریت زنجیره تامین

با وجود نرم‌افزار زنجیره تامین و استفاده از نرم‌افزارهای اتوماسیون اداری، باز هم سازمان‌ها با مشکلات و موانع زیادی مواجه خواهند شد. در ادامه این بخش با مهمترین چالش‌ها در زنجیره تامین آشنا خواهیم شد:

• انبارهای ناکافی
• چالش‌های مدیریتی
• چالش‌های اقتصادی
• زیر ساخت‌های نامناسب
• کمبود اطلاعات در بازار
• انعطاف‌پذیر نبودن سیستم
• زیرساخت مخابراتی ناکافی
• کمبود نیروی انسانی متخصص
• ضعف در برنامه‌ریزی اقتصادی
• وسایل نقلیه فرسوده برای توزیع بار