محاسبه نرخ استهلاک به روش نزولی

آموزش محاسبه استهلاک به روش نزولی به شما کمک می کند تا بتوانید مبلغ مالیات بر درآمدهای مستقیم خود را به صورت خالص ارزیابی کنید. به عبارت دیگر در هنگام پرداخت مالیات مستقیم شما باید در ابتدای محاسبات ارزش اقتصادی دارایی یک ساله خود مبلغی را به عنوان استهلاک در نظر بگیرید.

این هزینه استهلاک در نظر گرفتن میانگین هزینه هایی است که صرف بازسازی دارایی، حفظ ارزش دارایی و… می شود. بنابراین محاسبه نرخ استهلاک به روش نزولی یکی از متداول ترین و دقیق ترین روش هایی است که توسط  واحد حسابداری به کار گرفته می شود. با کمک این شیوه شما می توانید انعکاس روشن تری از  اسناد مالیاتی خود منتشر نمایید.

هزینه استهلاک دارایی چیست؟

هر چیزی با گذشت زمان فرسوده و کهنه شده و از عمر یا ارزش اقتصادی آن کاسته می شود و کارایی آن به میزان قابل توجهی کاهش می یابد. در اصطلاح عموم  به این کاهش ارزش دستگاه طی زمان هزینه استهلاک گفته می شود که بر غالب اموال و دارایی ها صدق می کند. در نتیجه استهلاک، قیمت و ارزش نهایی یک کالا به صورت تدریجی و نسبت به زمان عمر مناسب آن کاهش خواهد داشت.

تعیین ارزش کنونی دارایی مورد نظر را می توان از تفاضل هزینه های نگهداشت با هزینه‌های خروجی و نهایی اموال به دست آورد. به عنوان مثال اگر شما تملک یک خانه ویلایی یا آپارتمان را در اختیار دارید که از طریق اجاره دادن آن کسب درآمد می کنید باید هرساله در هنگام محاسبه مالیات پرداختی خود، مقدار عددی را به عنوان هزینه استهلاک دارایی در نظر بگیرید.

محاسبه استهلاک به روش نزولی

مانده مستهلک نشده دارایی، طبق نرخ جدید مندرج در جداول پیوست قابل استهلاک خواهد بود.

خوب حالا من شرح ماده 10 فوق را همراه با مثال کاملا کاربردی بیان می کنم.

ماده 10 به تغییر مدت یا نرخ استهلاک می پردازد و مربوط به تغییر روش استهلاک نیست. دقت کنید دستورالعمل تغییر روش استهلاک(یعنی نزولی به مستقیم و بالعکس) در ماده 11 بخشنامه استهلاک بیان شده است.

فرض کنید شما یک دستگاه آبسردکن برای امور شرکت در تاریخ 1390/05/20 به مبلغ 30,000,000 ریال خریداری کردید. در جدول استهلاک قانون قبلی مدت استهلاک یا به عبارتی عمر مفید اثاثیه اداری 10 سال بود که در جداول جدید به 6 سال تقلیل یافته است.

طبق قانون قبلی ما هرساله می بایستی مبلغ 3,000,000 ریال (30,000,000/10=3,000,000) مستهلک می کردیم و این مبلغ را به عنوان هزینه استهلاک ثبت می کردیم. با توجه به قانون قبلی ارزش دفتری باقیمانده دستگاه فوق در پایان سال 1394 مبلغ 16,250,000 ریال و استهلاک انباشته مبلغ 13,750,000 ریال است. حالا باید هزینه استهلاک را برای سال 1395 (یعنی سالی که مدت و نرخ استهلاک تغییر یافته) محاسبه کنیم.

طبق ماده 10 بخشنامه جدید استهلاک، مانده ارزش دفتری باقیمانده باید ظرف مدت باقیمانده عمر مفید مستهلک شود. در این ماده باقیمانده عمر مفید از کسر عمر مفید جدید و سال های مستهلک شده محاسبه می شود. دقت کنید چون معمولا خرید دارایی در بین سال انجام می شود بهتر است ما سال را به ماه تبدیل کنیم. یعنی در مثال فوق ما چند ماه دستگاه آبسردکن را مستهلک کردیم؟ جواب مشخص است 55 ماه( از سال 1391 تا 1394 4 سال گذشته یعنی 48 ماه و از 1390/06/01 تا 1390/12/29 نیز 7 ماه گذشته پس مجموعا 55 ماه می شود).

خوب طبق قانون جدید عمر مفید اثاثیه اداری چند سال است؟ جواب واضح است. 6 سال یا به عبارتی 72 ماه.

طبق ماده 10 باید عمر مفید جدید را از سالها(ماه های) مستهلک شده کسر کنیم. خوب در مثال فوق باید 72 (عمر مفید جدید) را منهای 55 ماه (مدت زمان مستهلک شده) بکنیم که جواب 17 ماه می شود.

طبق ماده 10 اگر عدد حاصل معادل یکسال یا کمتر از یک سال باشد کل ارزش دفتری باقیمانده را در همان سال مستهلک می کنیم یعنی کل ارزش دفتری باقی مانده را به عنوان هزینه استهلاک ثبت می کنیم.

در مثال فوق چون عدد 17 ماه به دست آمده و از طرفی یکسال 12 ماه است پس چون 17 ماه از 12 ماه (یک سال) بزرگتر است پس ارزش دفتری باقی مانده را بر 17 ماه باقی مانده تقسیم می کنیم(چون روش مستقیم است) و بدین ترتیب هزینه استهلاک برای سال 1395 عدد 11,470,588 ریال است.( 16250000 / 17 * 12). و طبیعی است که مابقی هزینه استهلاک یعنی 4,779,412 ریال را به عنوان هزینه استهلاک سال 1396 ثبت می شود.
دقت کنید اگر دستگاه را در سال 1389 خریداری کرده بودیم در این حالت کل ارزش دفتری در سال 1395 به عنوان هزینه استهلاک ثبت می شد چون ماههای باقیمانده کمتر از 12 ماه می شد.

در روش نزولی نیز وفق ماده 10 ارزش دفتری باقیمانده طبق نرخ جدید مستهلک می شود.

البته دقت کنید برای ماشین های اداری مانند فتوکپی باید مطابق با جدول استهلاک گروه 5 اقدام نمایید. چون در گروه 5 عمر مفید ماشین های اداری 5 سال تعیین شده است.