حسابداری مالی

حسابداری بهای تمام شده به طور کلی با تولید اطلاعات مرتبط با هزینه‌ها برای مقاصد گوناگون سرو کار دارد. دامنه این مقاصد بسیار گسترده است و از تعیین بهای تمام شده تولید فراورده‌ها به منظور تهیه صورت‌های مالی و مقاصد مالیاتی آغاز و به ارزیابی عملکرد قسمت‌ها و مدیریت‌های مختلف واحدهای اقتصادی کشیده می‌شود و تا پیش‌بینی هزینه‌ها و درآمدها در جهت پشتیبانی از تصمیم‌گیری‌های گوناگون ادامه می‎یابد.
حسابداری بهای تمام شده به عنوان یک رشته از رویه‌ها و قواعد منظم برای ثبت و گزارش کردن اندازه‌گیری‌های مرتبط با هزینه‌های ساخت کالا و ارایه خدمات به شکل تفصیلی، تعریف شده است. در واقع، حسابداری بهای تمام شده شامل شبکه‌ای از مفاهیم، روش‌ها و تکنیک‌هایی است که برای شناسایی، اندازه‌گیری، طبقه‌بندی، تخصیص، تجمیع و گزارش کردن هزینه‌ها و مقایسه آنها با استانداردها و بودجه‌ها بکار برده می‌شود.
مقايسه حسابداري مالي و حسابداري بهاي تمام شده
حسابداري مالي وظيفه تهيه گزارش وضعيت مالي و در واقع صورت سود و زيان، ترازنامه و صورت گردش وجوه نقد را به عهده دارد و بيان مي‌كند كه در طول دوره مالي چه نتايجي حاصل شده است. اما حسابداري بهاي تمام شده در كنار حسابداري مالي گزارشاتي از جزیيات توليد و مراكز ايجاد هزينه ارایه مي‌دهد و به صورت دقيق‌تر مقدار مصرف مواد، ميزان توليد، ساعات كار انجام شده و هزينه‌هاي ساير عوامل توليد را در اختيار مديريت قرار می‌دهد تا بر اساس اين اطلاعات و گزارشات مديريت تصميم‌گيري، كنترل و برنامه‌ريزي كند.

حسابداری بهای تمام شده حسابداری مالی  مبنای مقایسه
داخلی خارجی استفاده کنندگان
مقررات غیرمستقیم مقررات صریح و مستقیم محدودیت‌ها
اطلاعات مالی واقعی، پیش بینی و برآوردها اطلاعات مالی واقعی مبنای ارزش گذاری
بر اساس نیاز مدیریت حداقل سالی یکبار زمان تهیه گزارش
یک بخش معین یا واحد شرکت کل شرکت دامنه شمول

چرخه يا شكل كلي حسابداري بهای تمام شده كه به صورت گزارش ارایه مي‌شود شامل 5 بخش زیر است:
 مواد مستقيم كه اطلاعاتي در ارتباط با مواد مصرف شده ارایه مي‌دهد.
 دستمزد مستقيم كه اطلاعاتي را در ارتباط هزينه حقوق كارگران خط توليد ارایه مي‌دهد.
 هزينه‌هاي سربار توليد كه اطلاعاتي را در ارتباط با ساير هزينه‌هاي توليد ارایه مي‌دهد.
 كالاي در جريان ساخت
 كالاي ساخته شده (محصول)

شناسایی هزینه در حسابداری بهای تمام شده و مالی

از آنجایی که بخشی از فرآیند سیستم حسابداری بهای تمام شده به شناسایی هزینه‌ها می‌انجامد لذا در این بخش به طبقه بندی هزینه‌ها اشاره می‌شود:

حسابداری مالی تعریف زیر را از هزینه ارایه نموده است:

هزینه به معنی خروج وجه نقد از یک واحد انتفاعی، مصرف یا استهلاک دارایی‌های موجود، افزایش بدهی‌ها و یا ترکیبی از آنها که در نتیجه اجرای فعالیت‌های اصلی یا جانبی واحد تجاری، واقع و به کاهش حقوق صاحبان سهام منجر می‌شود اطلاق می‌گردد.

سابداری بهای تمام شده تعریف زیر را از هزینه ارایه نموده است:

حسابداری بهای تمام شده، هزینه را به عنوان منابع صرف شده برای رسیدن به یک هدف خاص، معرفی می‌نماید. همچنین حسابداری بهای تمام شده علاوه بر هزینه‌های اضافی گذشته، با هزینه‌های آتی (منابعی که قرار است در آینده مصرف شوند) نیز سر و کار دارند.